Proje Başlığı: Talep Üzerine Hareketlilik Sistemlerinde Rotalama Çözümlerinin Benzetimle İyileştirilmesi: Tümleşik Bir Modelleme ve Eniyileme Yaklaşımı ve Bir Düşük Salım Bölgesi Örneği Üzerinden Değerlendirilmesi, İstanbul Tarihi Yarımada
Projenin Destekleyicisi: TÜBİTAK 1001 - 124M395
Proje Yürütücüsü: Prof. Dr. Hilmi Berk ÇELİKOĞLU (İstanbul Teknik Üniversitesi)
Araştırmacılar: Doç. Dr. Barış YILDIZ (Koç Üniversitesi)
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Ali SİLGU (Bartın Üniversitesi)
Proje kapsamında temel olarak talep üzerine hareketlilik sistemlerinin, sürdürülebilir ulaştırma planlaması kapsamında, hem karar vericilere hem de işletmecilere yönelik bir planlama, modelleme ve benzetim temelli irdeleme çerçevesi çalışma kapsamında geliştirilmeye çalışılmaktadır. Bu bağlamda, ara ulaşım türleri olan talep üzerine hareketlilik sistemlerinin, oldukça rijit biçimdeki erişilebilirliği olan raylı toplu taşıma sistemlerini ve/veya karayolu toplu taşıma sistemlerinin bileşenlerini tamamlayıcı kullanımının tam anlamıyla planlanması akabinde ise söz konusu kullanımın başarımının ölçülebilmesi hedeflenmektedir. Günümüzde paylaşımlı kullanım ve elektrikli araçların işlerlik kazanacağı ve sürücüsüz araç içeriğinin de kullanımının artması ile özellikle sürücüsüz talep üzerine hareketlilik sistemlerinin gündeme gelmesi beklenmekte olup, özellikle ulaşım politikalarına yön verilmesi ve belirlenen politikalar ekseninde planlamalar yapılması, ancak bu proje kapsamında geliştirilen planlama, modelleme ve başarım ölçümüne olanak sağlayan çerçeveler/yaklaşımlar aracılığı ile mümkün olacaktır. Kentiçi hareketliliğin arttırılması sırasında, karayolu özel araç trafiği kaynaklı salımların azaltılması olarak sıralanabilecek, sürdürülebilir ulaşım politikalarının temel ve nihai hedefleri hususunda, talep üzerine hareketlilik sistemlerinin genel başarımlarının iyileştirilmesi, sistemi modellemek ve ifade etmeye yönelik matematiksel formülasyonların geliştirilmesi, tıkanıklığa duyarlılık hususun bütünleştirilmesi ve eniyileme probleminin çözümlenmesi projenin temel özgün yanlarından biridir. Geliştirilecek çerçeve, literatürde sıkça kullanılan ağ yapıları özelinde sınanacağı gibi, ayrıca İstanbul’dan seçilmiş, düşük salım bölgesi olan Tarihi Yarımada ağ parçası örnekleri üzerinden gerçek bir vaka analizine de tabî tutulacaktır. Çalışma kapsamında, ince-boyut benzetim, analitik taşıt takip modelleri, rotalama algoritmaları, eniyileme tabanlı rotalama yaklaşımı, kaba-boyut trafik akım kuramları, çözücüler ve çeşitli sezgisel çözüm algoritmaları kullanılacak olup, senaryo tabanlı ayrıntılı irdelemeler ile kentiçi hareketliliğin ve kentiçi trafik akım dinamiklerinin, talep üzerine hareketlilik sistemlerinin işletme başarımları ile olan ilişkileri, toplu taşıma sistemleri ile etkileşimleri kapsamlı biçimde çözümlenecektir. İTÜ ITS Research Lab ve Koç Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü (https://goodmobility.ku.edu.tr/) üyelerinin katkı sağladığı devam etmekte olan projenin çıktılarına http://its.itu.edu.tr/publications bağlantısından erişilebilir.
