Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) Teknolojisine Dayalı Kat Mülkiyeti Tescili İçin Yeni Bir Bütünleşik Modelin Geliştirilmesi

Proje Başlığı: Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) Teknolojisine Dayalı Kat Mülkiyeti Tescili İçin Yeni Bir Bütünleşik Modelin Geliştirilmesi
Projenin Destekleyicisi: Tubitak 1001_122Y325
Proje Yürütücüsü: Prof. Dr. Tahsin Yomralıoğlu (İTÜ Geomatik Mühendisliği)

Araştırmacılar: Dr. Öğr. Üyesi Doğuş Güler (İTÜ Geomatik Mühendisliği),
Prof. Dr. Bayram Uzun (KTÜ Harita Mühendisliği),
Doç. Dr. Hüseyin Haklı (NEÜ Bilgisayar Mühendisliği)

Proje Ana Konusu:
İnşa edilmiş çevrenin karmaşıklaşması kentsel yönetim anlamında çeşitli problemlere yol açmaktadır. Bu problemlerin en önemlilerinden biri düşey mülkiyet haklarının gerçeği olduğu gibi yansıtacak ve belirsizliklere imkân tanımayacak şekilde kaydedilmesinin gözle görülür biçimde zorlaşmasıdır. Bunun nedeni olarak çok katmanlı yapılarda mülkiyete konu olan kadastral Sahiplik, Sınırlamalar ve Sorumlulukların (SSS) temsilinde iki boyutlu (2B) betimleme ve gösterimlerin yetersiz kalması gösterilebilir. Kadastral kayıtların arazi yönetimi kapsamında gerçekleştirilmesini sağlayan unsur Arazi İdare Sistemleri’dir (AİS). Bu sistemler yaygın olarak 2B temsillere ve verilerin kullanımına dayanmaktadır ancak çok katlı ve karmaşık yapıdaki binalarda kat mülkiyetine ilişkin hakların eksiksiz bir biçimde kaydedilmesinde bu sistemlerin yetersiz kalabildiği görülmektedir. Bu nedenle üç boyutlu (3B) kadastro bağlamında AİS’lerin kat mülkiyetine ilişkin SSS’leri fiziksel karşılıklarıyla 3B olarak temsil edebilme kabiliyetine sahip olacak şekilde iyileştirilmelerine ihtiyaç duyulmaktadır. Konuyla ilişkili olarak hem problemlerin daha kolay çözülebilmesini sağlamak hem de mevcut sistemlerin iyileştirilmesi adına dünya genelinde dijitalleşmeye karşı giderek artan bir ilgi bulunmaktadır. Bu anlamda, inşa edilmiş çevrenin sürdürebilirliğinin sağlanmasında etkili bir rolü olan ve önemli kamu hizmetlerinden yapı ruhsatlandırmanın iyileştirilmesi anlamında otomatikleştirilmesine doğru artan bir eğilim olduğu görülmektedir. Bahsedilen otomatikleşmenin Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) temelli modellerle mümkün hale getirilebileceğinin üzerinde durulmaktadır. Çünkü BIM, yapıların tasarım aşamasından yönetim aşamasına kadar geçen tüm yaşam döngüsünde yer alabilecek olaylar ve aktörler ile yapıların sahip oldukları fiziksel objelerin semantikleriyle birlikte 3B ve dijital olarak modellenmesini olanaklı kılmaktadır. Bu bağlamda, önerilen projenin amacı literatürdeki, yapılardaki kat mülkiyetine konu olan SSS’lerin tam anlamıyla betimlenip kaydedilmesi için yapılardaki çeşitli fiziksel ve yasal objelerin (legal spaces) en ayrıntılı şekilde modellenmesine yapı ruhsatlandırmada kullanılan BIM modellerinden faydalanılarak imkân tanıyacak Industry Foundation Classes (IFC) ve  Land Administraion Domain Model (LADM) entegreli bir model eksikliğinin örnek bir model geliştirilip gerçeklenmesiyle giderilmesidir.