Bina Bilgi Modeli ile Endüstri Mirası Yapıların Restorasyon ve Yenileme Projelerinde Tasarım Yoluyla Güvenlik ve Sağlık, Sürdürülebilirlik ve Tesis Yönetimi

Proje Başlığı: Bina Bilgi Modeli ile Endüstri Mirası Yapıların Restorasyon ve Yenileme Projelerinde Tasarım Yoluyla Güvenlik ve Sağlık, Sürdürülebilirlik ve Tesis Yönetimi 
Proje Türü: TUBİTAK Projesi
Proje Yürütücüsü: Doç.Dr. Gürkan Emre Gürcanlı

Endüstri mirası kavramı eski endüstri yapılarının korunması hedeflerinin uluslararası düzeyde tanınmasıyla ortaya çıkmış olup, üretimde faal oldukları dönemde ülke ekonomisinde ve bulunduğu bölgede önemli değere sahip bu yapılar ve bunlarla bağlantılı her türden tesis, teçhizat, ek konut ve sosyal tesisler bu kapsamda değerlendirilmektedir. Kentlerin büyümesi ve dönüşümü ile terk edilmiş endüstri binalarının kente nasıl eklemleneceği önemlidir. Son zamanlarda yapılan birçok çalışma bu eski binaların dönüştürülmesinin ekonomik ve tarihi anlamda faydalı olduğu sonucuna varmıştır. Endüstriyel miras dönüşüm projeleri kendisine has özellikler ve riskler taşımakta, bu binaların restorasyonu ve/veya yeniden işlevlendirilmesi süreçleri, diğer inşaat projelerinden farklılıklar göstermektedir. Bu olgular, farklı tarafların katılımını zorunlu kıldığından bina bilgi modellemesi kullanılması gerekli ve neredeyse zorunlu bir teknolojidir. Ancak bina bilgi modellemesinin endüstriyel yapı dönüşüm projelerine uygulandığı çalışmaların sayısı az, bu projelerde sürdürülebilirlik, tesis yönetimi ve tasarım yoluyla sağlık ve güvenlik alanlarının hepsini kapsayan çalışma ise bulunmamaktadır. İnşaat sektöründeki pek çok soruna çare getirdiği, inşaattan önce bu sorunların modellenmesini sağladığı, için tasarım, yapım ve işletme süreçlerine yeni bir bakışı getiren Bina Bilgi Modellemesi (BIM) inşaat proje yönetiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Muhtemel hataları, yapım sırasındaki değişiklikleri ve bundan kaynaklı uyuşmazlıkları azalttığı gibi, tasarım süreçlerinde işletme, sürdürülebilirlik ve sağlık/güvenlik konularını da işin içine katarak ilgili tarafların katılımına açık bir yapı sunar. Bu eksiklikten hareketle, endüstri miraslarının dönüşümü açısından en önemli ülkelerden birisi olan Almanya’daki deneyimler ve projeler incelenecektir. Almanya'nın önde gelen teknik üniversitelerinden birisi olan Berlin Teknik Üniversitesi’nden yurtdışı danışmanı Prof.Dr. Timo Hartmann’ın başkanlığındaki İnşaat Mühendisliği Enstitüsü altında yer alan İnşaat Sistemleri Mühendisliği bölümünde çalışmalar yapılacak, Hartmann’ın araştırmacı ve proje koordinatörü olarak yer aldığı Avrupa’da gerçekleştirilen renovasyon projeleri çıktıları incelenecek, Berlin ve Ruhr bölgesi endüstriyel miras yapı envanterinin çıkarılması, sınıflandırılması, bilgi ve belgenin toplanacaktır. İncelenen yapılarda en genel, iş kalemleri, yapım yöntemleri ve yapı elemanları saptanacak, yapıldığı haliyle iş kalemleri, yapım yöntemleri ve malzemelerin taşıdığı sağlık ve güvenlik tehlikeleri tespit edilmesi, kullanım, bakım ve onarım (işletme) aşamasındaki tehlikeleri değerlendirilmesi, bunun için yapılacak bir anket, ardından nesne model tanım düzeyleri, Risklerin Bağlam ve Niteliği Tabloları ve İnşaat Operasyonları Bina Bilgi Değişimi tablolarının hazırlanarak endüstriyel yapılara özgü güvenli yapım yöntemi bilgileri kütüphanesi oluşturulacaktır. Projenin var olan BIM yazılımlarına eklentilerinin üretilmesi için bir yazılım firmasıyla yapılacak işbirliği ile bir ürüne de dönüştürülmesi de hedeflenmekte, son evrelerinde Türkiye’deki bir projeye de uygulanacak sonuçların T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın koordinasyonunda ve ilgili belediyelerin katkısıyla endüstriyel miras projelerin değerlendirilmesi için katkıda bulunacağı düşünülmektedir.